Katedre
Katedra za konstrukcione i specijalne materijale
Katedra za konstrukcione i specijalne materijale bavi se istraživanjima usmerenim ka razvoju, proizvodnji, karakterisanju i korišćenju materijala, sa posebnom pažnjom usmerenom na kompozitne materijale. U okviru istraživačkog rada na Katedri ispituju se i projektuju procesi dobijanja kompozitnih materijala sa unapred zadatim svojstvima čime se u praksi primenjuju osnovni principi nauke o materijalima koja posmatra povezanost strukture, procesa, svojstva i perfrormansi materijala. Posebna pažnja posvećuje se mogućnosti reciklovanja materijala kao i osmišljavanju multifunkcionalnih materijala.
Nastava
Naš cilj je da se studenti upoznaju sa osnovnim principima nauke i inženjerstva materijala kako bi razumeli njihovo funkcionisanje sagledavajući njihovu strukturu, procese njihove proizvodnje i njihove performanse u uslovima eksploatacije. Ovu misiju Katedra ostvaruje kroz nastavu na profilu za inženjerstvo materijala kao i kroz izborne predmete koji su ponuđeni studentima drugih profila.
Predmet | Nivo studija | Studijski program | Status predmeta |
---|---|---|---|
Materijali | Osnovne | Hemijsko inženjerstvo | obavezni |
Materijali | Osnovne | Biohemijsko inženjerstvo i biotehnologija, Inženjerstvo zaštite životne sredine,Tekstilno inženjerstvo | izborni |
Ambalažni materijali | Osnovne | Biohemijsko inženjerstvo i biotehnologija | Izborni |
Osnove inženjerstva materijala | Osnovne | Inženjerstvo materijala | obavezni |
Kompozitni materijali | Osnovne | Inženjerstvo materijala | obavezni |
Ispitivanje fizičko-mehaničkih svojstava materijla | Osnovne | Inženjerstvo materijala | obavezni |
Ambalažni materijali | Osnovne | Biohemijsko inženjerstvo i biotehnologija | izborni |
Procesiranje kompozitnih materijala sa polimernom matricom | Osnovne | Inženjerstvo materijala | izborni |
Funkcionalani kompozitni materijali | Osnovne | Inženjerstvo materijala | izborni |
Industrijski dizajn | Osnovne | Inženjerstvo materijala | izborni |
Nauka o materijalima | Master | Inženjerstvo materijala | obavezni |
Materijali za mikro i opto elektroniku | Master | Inženjerstvo materijala | izborni |
Funkcionalni materijali- viši kurs | Master | Inženjerstvo materijala | izborni |
Konstrukcioni kompozitni materijali | Master | Inženjerstvo materijala | izborni |
Savremeni ambalažni materijali | Master | Inženjerstvo materijala | izborni |
Doktorske | |||
Nauka o materijalima | Doktorske | Inženjerstvo materijala | obavezni |
Fizičko-mehanička ispitivanja materijala-viši kurs | Doktorske | Svi smerovi | izborni |
Kompozitni materijali sa polimernom matricom | Doktorske | Svi smerovi | izborni |
Metalo-keramički kompozitni materijali | Doktorske | Svi smerovi | izborni |
Kvantifikacija vizuelnih informacija | Doktorske | Svi smerovi | izborni |
Procesiranje materijala za elektroniku | Doktorske | Svi smerovi | izborni |
Istraživanje
U saradnji sa industrijom i kroz projekte koje podržava Vlada na Katedri se razvijaju znanja iz oblasti kompozitnih materijala kao i razvojne ideje koje se mogu ostvariti kroz saranju sa partnerima iz industrije u cilju osvajanja novih tehnologija. Uspeh u privlačenju partnera iz industrije počiva na kvalitetu istraživanja koji se ogleda u relevantnosti istraživačkih rezultata koji su u liniji sa novim naučnim dostignućima. Naučno istraživački rad članova Katedre odvija se u oblasti funkcionalnih kompozitnih materijala i to u projektovanju i procesa sa ciljem dobijanja materijala unapred zadatih svojstava i funkcija. Tako se od 2011. izvode istraživanja u pravcu dizajniranja materijala koji imaju unapred zadata svojstva i koji su predviđeni za određene namene kao i projektovanja procesa i opreme za njihovo dobijanje.
Na Katedri se koriste i razvijaju eksperimentalne metode za analizu strukture i svojstava kompozitnih materijala. Tehnike koje se koriste ukljucuju naniindentaciju, termijske metode analize, optičku mikroskopiju, ispitivanje udarom velike brzine, kao i standardna mehanička ispitivanja materijala. Osim metoda za karakterisanje na Katedri su formirane:
- Laboratorija za kompozitne materijale (sa pilot postrojenjima za ekstruziju i pultruziju),
- Laboratorija za termijsku analizu,
- Laboratorija za mehanička ispitivanja,
- Laboratorija za nanotehnologije i nanomaterijale (elektropredenje i nanoindentacija),
- Laboratorija za ispitivanje udarom kontrolisane energije.
Opremanje ovih laboratorija ostvareno je kroz učestvovanje na projektima finansiranih od strane Ministarstva za obrazovanje, nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije kao i Evropskih projekata: FP 7-REGPOT i EUREKA.
Projekti čija je realizacija u toku
- Razvoj opreme i procesa dobijanja polimenih kompozitnih materijala sa unapred definisanim funkcionalnim svojstvima TR 34011
Međunarodni projekti
- EUREKA Project E!4040 – MEC-REC, Assessment Of Mechanical Recycling Technologies For Plastics, evidencioni broj kod MN R Srbije: 401-00-58/1/2007-01/09 (2007-2010),
- FP7-REGPOT-2009-1 No 245916: NANOTECHFTM: Reinforcing of Nanotechnology and functional Materials Centre,
- EUREKA E!5851!-Korišćenje otpadnog perja za razvoj novih kompozitnih materijala i energetskih sirovina, MPN Republike Srbije: 401-00-38/1/2012-05 (2010-2013)
Projekti na Katedri u periodu od 2000. do 2010.
U periodu od 2000. na Katedri su se odvijali projekti finansirani od strane Ministarstva za nuku i tehnološki razvoj:
- "Molekularno dizajniranje monolitnih i kompozitnih materijala", "Projektovanje tehnologija za izradu izolacionih ploča od otpadnog mulja pri prečišćavanju voda u drvnoprerađivačkoj industriji DOO Kopaonik, Kuršumlija",
- "Sinteza, karakterizacija nano i mikrostrukturnih materijala bisoke magnetne energije i nove vrste primene",
- "Razvoj tehnoloških postupaka dobijanja, upotrebe i karakterizacije keramičkih i kompozitnih termoizolacionih materijala",
- “Toplotno barijerne prevlake i spojevi (TBC&J) metalnih oksida i srodnih materijala”,
- Ispitivanje zatezne čvrstoće belih limova,
- Projektovanje tehnologije i opreme za izradu hibridnih izolacionih kompozitnih proizvoda na bazi sekundarnih (recikliranih) staklenih vlakana,
- Razvoj tehnologije i industrijskog postrojenja za kontinualno nanošenje UV umrežavajućih polimernih prevlaka na optička vlakna,
- Razvoj tehnologija i poluindustrijskih postrojenja za dobijanje staklenih, polimernih i hibridnih kompozitnih svetlovodnih kablova,
- Dizajniranje nanokristalnih magnetnih materijala tipa (Nd, Pr)FeB i komponenti na bazi smart magnetnih materijla,
- Razvoj opreme i procesa dobijanja polimernih kompozitnih materijala sa unapred definisanim funkcionalnim svojstvima,
- Sinteza, razvoj tehnologija i primena nanostrukturnih multifunkcionalnih materijala definisanih svojstava,
- Upravljanje polimernim otpadom na teritoriji grada Beograda.
Projekti na Katedri pre 2000.
U oblasti staklenih i optičkih vlakana pošlo se od razrade poznatih metoda oblikovanja staklenih vlakana da bi se, proširujući ih u oblast izvlačenja složenih sistema uspelo da dođe do optimalnih tehnoloških rešenja za konstrukciju uređaja za izvlačenje snopa vlakana i šupljih staklenih vlakana. Realizovana su istraživanja i razvoj sledećih tehnologija:
- Dobijanje optičkih vlakna za prenos informacija (Fond za tehnološki razvoj);
- Dobijanje snopa optičkih vlakana za prenos svetla, kod semafora i automobila (Industrija kablova, Jagodina);
- Elemenata vlaknaste optike (stopljene ploče, mikrokanalne ploče i obrtača slika) za izradu sistema za noćno osmatranje (VTI, EI, SFS);
- Izvlačenje staklenih vlakana zatezne jačine za izradu kompozitnih materijala u vazduhoplovstvu (ETEX-Baljevac);
- Ultratanka staklena vlakna za izradu visokoefikasnih filtera za gasove, pultruzija (Fond za nauku, ETEX-Baljevac);
- Jednoosni kompozitni materijali stakleno vlakno-poliester za izradu elemenata kod kablova (Industrija kablova, Jagodina); keramička vlakna (Fond za nauku)
U okviru oblasti metalurgije praha izvršena su istraživanja različitih frikcionih materijala. Realizovana je proizvodna jedinica potrebnog kapaciteta; Istraženi su uslovi raspršivanja i dobijanja metalnih prahova, a započeta su istraživanja u oblasti magnetnih sinterovanih materijala.
- Prethodna analiza (PA) i program realizacije (PR) za istraživački projekat vezan za tarne pločice za borbene avione Orao, G-4 i MIG 23 (VTI Žarkovo, SSNO);
- Lakotopivi sigurnosni čepovi za borbene avione Orao G-4, realizovana proizvodnja za potrebe (Prva petoletka - Trstenik);
- Istraživanje frikcionih materijala za teška teretna vozila i građevinske mašine, formiran industrijski pogon u okviru RTB-Bor;
- Istraženi su frikcioni materijali za domaći transporter (rezultati su predati sa projektima za proizvodnju remontnom zavodu Moma Stanojlović-Batajnica, ugovor sa SSNO);
- Istraženi su uslovi za raspršavanje čelika i njegovih legura, projektovana je poluindustrijska jedinica sa kapacitetom od 1 tona/čas, na osnovu projekta izgrađena je jedinica i puštena u pogon (Institut Hasan Brkić-Zenica);
- Glavni projekat za dobijanje aluminijumskog praha za potrebe MIP-Ćuprija
U okviru oblasti rasta kristala izučavani su fenomeni: mehanizam i kinetika rasta kristala, i uslovi rasta sa ciljem dobijanja kristala određenih karakteristika; mehanizam nastajanja i nestajanja grešaka; interakcija grešaka, mehanizmi kretanja dislokacija i uticaj grešaka kristalne strukture na svojstva materijala.
- Realizovana je tehnologija i postavljanje proizvodnje monokristala silicijuma za potrebe EI Niš.
- Razvijena tehnologija proizvodnje laserskih uređaja (Teleoptik).
Video vezan za aktivnosti na katedri možete pogledati na linku:
https://www.youtube.com/watch?v=zcqGOcDJvKs